C: Crafty Gardens 2014

Een tip. Speciaal voor de lezers die in de buurt van Eindhoven wonen en nog iets leuks zoeken voor op zondag 1 juni a.s.: de "Crafty Gardens"-markt. Een initiatief van tuincentrum Soontiëns.
Ik zeg dit natuurlijk niet zonder eigenbelang, want ik sta er zelf óók, met m'n eigen ambachtelijke plantaardige zepen. En ik hoop dat Mirjam ook nog komt om me eventjes te helpen. Ik ben namelijk "De Zeepmeermin"!

Hierboven een foto uit 2005. De allereerste zeepmarkt ooit, die ik deed. Mét Mirjam als hulp! (En ook nog wijlen m'n lieve hondje Tapas.) Het is een foto van een foto want het stamt nog uit het fossiele tijdperk zonder digitale camera's!

Het maken van de zepen is een hobby waar ik al jaren mee bezig ben. (Ik startte in 2004 om precies te zijn, dus 10 jaar, toch wel een jubileum eigenlijk!) En al is er een periode geweest dat ik dat heel fanatiek deed en op veel (natuur)markten stond, tegenwoordig doe ik het even iets rustiger aan. Een aantal van de wat leukere markten hier in de regio stopten ook gaandeweg en ik wilde er nou ook weer niet het hele land voor door gaan reizen want, nou ja, het is een hóbby, geen werk. De markt bij Soontiëns is er wel een die ik trouw ben blijven doen. Dit jaar al voor de zevende keer! Het is lekker dicht in de buurt natuurlijk, en een van de eigenaren is een hele goede vriend van ons. Dat scheelt ook. Maar ik vind het ook een leuk initiatief omdat het wat persoonlijker en kleinschaliger is. Een soort Feel-Good-Market in het klein.

2011: De zeep inmiddels in aparte kistjes. Staat wat netter.

De zeepkoorts trof me trouwens al eerder. Tijdens een vakantie naar Londen in 1998 bezocht ik een marktje waar de grove robuuste stukken zeep m'n aandacht trokken. Zo prachtig mooi, met kruiden en bloemen erin verwerkt en dan die geuren!! Niet synthetisch, maar puur en lekker.  Ik had er zelf nooit bij stilgestaan dat je zoiets überhaupt zelf zou kunnen maken, en voor iedereen die me een béétje kent... ik ben een verstokte zelf-maker. Dat zit in m'n genen, en ik heb het geluk dat ik redelijk handig en onverschrokken ben, dus vaak komt het er nog echt van ook!
Alleen, in een tijd dat internet nog niet in mijn dagelijkse wereld voorkwam, en ik zelfs nog geen computer had (kun je het je nog voorstellen!?) was de informatie over het zelf maken ook nog niet zo voorhanden. Ik had het wel een klein beetje uitgevogeld maar kwam tot de conclusie dat het toch iets te ingewikkeld was.

Tot 2004 dus. Wéér op vakantie, maar nu in een zeepwinkeltje in Turkije waar de pure olijfzepen op de schappen stonden. Blikseminslag. Het enige wat ik nog wilde was zeep leren maken en de rest van de zomervakantie heb ik me daar helemaal in ondergedompeld. Veel boeken bestellen en bestuderen, ingrediënten en leveranciers uitzoeken, recepten ontwikkelen en testen.
Wat ik namelijk wilde was een zeep leren maken die geen dierlijke vetten bevatte, alleen plantaardige vetten. En ook geen synthetische parfum of kleurstoffen, maar plantaardige. Dus zuivere etherische oliën voor de geur, en kleurstoffen zoals alkanetwortel, meekrapwortel, anattozaad, caledulabloemen etc. Zeep die van nature het voedzame glycerine bevat en daarom ook je huid niet uitdroogt. Zeep voor de extra gevoelige huid, scheerzeep, scrubzeep, shampoozeep, gezichtszeep, noem maar op! En dan de geurcombinaties nog! Je kunt er zoveel creativiteit in kwijt. En voordat ik er ook daadwerkelijk mee op de markt ging staan heb ik al m'n cursisten verschillende stukjes zeep meegegeven om uit te testen. Dat was een proef van ruim 90 verschillende mensen en huidtypen. Pas toen dat goede feedback kreeg ben ik ermee de boer op gegaan.

Inmiddels m'n eigen bescheiden klantenkring opgebouwd. (Opvallend veel mannen die voor mijn scheerzeep gaan omdat het de enige is die ze kunnen verdragen.) Maar ook de tuinzeep, rozenhoutzeep en lavendel(anijs)zeep zijn favoriet. Zelf hou ik van de patchoulizeep met lichte scrub en de zware 4-kruidenzeep. En soms heb ik iets gewoon niet op voorraad of weer iets nieuws. Elke keer is het een béétje anders.

Dus.. mócht je in de buurt of in de gelegenheid zijn.. en ik heb je een beetje lekker gemaakt.. kom dan zeker langs op zondag 1 juni. En anders misschien een andere keer!

Het officiële persbericht van Soontiëns:

CRAFTY GARDENS 2014

Handgemaakte en kunstzinnige creaties van eigen bodem!

Op zondag 1 juni a.s. vindt alweer voor de zevende keer de Crafty Gardens plaats op het buitenterrein van Tuincentrum Soontiëns aan de Urkhovenseweg in Eindhoven (Tongelre). De markt begint om 11 uur en duurt tot 17 uur. De toegang is gratis.

Dit jaar staat er weer een veertigtal kramen met deelnemers uit verschillende disciplines zoals kleurige interieurdecoraties, mooie tassen, mozaïek, werken met textiel, bijzondere sieraden, ambachtelijke plantaardige zeep, kruidenbereidingen, houtdraaiwerk en nog veel meer. Ook de imker zal dit jaar weer zijn producten aanbieden.

Er worden diverse workshops gegeven waaronder verschillende vilttechnieken, het maken van een kruidenamulet, collage maken, schilderen, mozaïek en stempelen.

Voor de kinderen zijn er ook leuke activiteiten. Zo is er een speurtocht op het terrein, kunnen zij zich mooi laten maken met (afwasbare) glittertattoos of een hip kapsel en zal er weer een speciale activiteit verzorgd worden door het tuincentrum. Ook kunnen zij deelnemen aan de workshops.

Wie even wil uitrusten kan terecht op het terras voor een lekker kopje koffie of thee, warme chocolademelk, een glaasje frisdrank en biologische lekkernijen.

Dit is slechts een greep uit het totale aanbod van de Crafty Gardens 2014, het wordt een gezellige en kleurrijke markt. Het tuincentrum is deze dag natuurlijk geopend. Zorg dat u er op 1 juni bij bent!

Laatste nieuws, 1 juni 2014:

Het spijt me heel erg voor iedereen die speciaal voor mij naar de markt is gekomen. Gisteren opeens ziek geworden. Ik stond al met een grieperig gevoel op maar hoopte dat dat in de loop van de dag wel zou wegtrekken. Maar daarentegen werd het alleen maar erger. In de namiddag kwam er een koortsig gevoel bij, en toen kon ik eigenlijk niet anders dan de markt afbellen. Baal er enorm van. 

Vanmorgen kreeg ik van de organisatie bovenstaande foto opgestuurd, van het briefje wat bij mijn kraam hangt. Bij de frisdrankkraam kunnen mensen hun e-mailadres achterlaten zodat ik ze later kan contacteren. Wat lief van ze dat ze het zo voor me oplossen.

Maar nu mijn bed weer in. Sorry!

C: Eigen wasmiddel maken

Ik heb al eerder geschreven over het recept van het zelf maken van eigen wasmiddel (hier) maar bedacht me, nu ik het wasmiddel zelf weer eens moest bijmaken, om er meteen maar foto's van te maken voor een fotoverslag. Dat maakt het allemaal wat duidelijker.
Dus vandaar, het recept stap-voor-stap.

Het recept:

Wat heb je nodig:

• 1 tablet (plantaardige) zeep, in stukjes geraspt (ongeveer 250 gram.)
• 125 gram huishoudsoda (oftewel natriumcarbonaat/ washing soda)
• 125 gram Borax *) zie info over borax onderaan de blog.
• water
• 2 grote 4-liter containers/emmers. (afsluitbaar)
• grote pan

Rasp de zeep. Ik gebruik de snijrestjes van de zeep die ik zelf heb gemaakt, maar elke (plantaardige) zeep is in principe goed. Zelf vind ik het met dit wasmiddel belangrijk dat er geen synthetische stoffen inzitten en van mijn eigen zeep weet ik zeker dat het een hele pure is. (Van een plantaardige basis en zonder synthetische ingrediënten.) Bovendien recycle ik zo de reststukjes, altijd goed.

Weeg ook de soda en de borax af. Huishoudsoda is in elke supermarkt te vinden, borax bestel ik online.
Nu hangt er een hele controverse om borax heen. Sommigen beweren dat het giftig is en dat je het dus absoluut niet kunt gebruiken, maar dat klopt niet. Onderaan de blog zal ik daar meer over vertellen.*)

Meet 4 liter water af in een grote pan en verwarm dat samen met de zeepvlokjes op het vuur. Goed roeren tot alle zeep goed door het water opgenomen is. Hoe kleiner de vlokjes hoe sneller dat gaat. Gebruik zeker geen mixer, dat gaat onnodig schuimen, maar gewoon langzaam blijven roeren. Als alle zeep opgelost is voeg je ook de soda en borax toe, zodat die kunnen gaan oplossen.

Verhit de vloeistof al roerend verder tot het zachtjes begint te borrelen en het dus tegen het kookpunt aanzit. Ondertussen heb ik 2 emmers klaargezet waarin (in beide) 2 liter KOUD water zit. Zelf gebruik ik ook altijd een zeef maar dat is omdat ik weet dat in mijn eigengemaakte zeep soms zaadjes of kruiden zitten. Maar ook om eventueel nog niet helemaal opgeloste zeepvlokjes tegen te houden.

Het is echt belangrijk dat het water in de emmer KOUD is. Dit koude water kun je ook later toevoegen maar ik doe het dus al meteen in de emmer. Ook is het handig om een streepje of plakkertje te gebruiken om aan te geven wanneer het niveau op 4 liter komt want de vloeistof uit de pan ga je verdelen over de twee emmers zodat in allebei 4 liter vloeistof totaal zit. (2 liter uit de pan en 2 liter koud water in elke emmer.)

Hou je hoofd erbij want de vloeistof in de pan is behoorlijk warm. (Het hoeft niet helemaal kokend van het vuur genomen te worden maar toch wel redelijk heet.) Kinderen en huisdieren dus even aan de kant, telefoon uit en rustig te werk gaan.

Vul beide emmers, roer het rustig een keertje door en doe dan de deksel erop en zet ze aan de kant. Het wasmiddel moet nu vooral rust hebben om op te gaan stijven. Per zeep kan het verschillen hoe snel dat gaat. Sommige al binnen een etmaal, andere na 48 uur. Maar bij mijn zeep duurt het langer dan dat. Na een paar dagen zie ik er wel een wittige sliert doorheen zweven. Dan roer ik 'm nog een keertje door en laat 'm verder staan.

Geduld.. na verloop van tijd stijft het echt wel op tot een gel-achtig geheel. Het wasmiddel is dan te gebruiken en ruikt heerlijk zeepachtig maar niet overdreven (ook wel afhankelijk van de zeep die je hebt gebruikt natuurlijk). Ik doe ongeveer een opscheplepel per wasbeurt in zo'n kunststof wasbolletje wat in de trommel gaat. Bij hele vieze kleding breng ik rechtstreeks een beetje op de vlek aan.

Een klein scheutje appelazijn (mag gepasteuriseerde zijn, klik ook hier voor meer informatie over appelazijn.) als "wasverzachter" tijdens het laatste spoelwater zorgt ervoor dat alle mogelijk achtergebleven zeepresten neutraliseren en de vezels van je textiel gladder worden, en dus zachter aanvoelen. (plús, het helpt tegen kalkaanslag in je machine.) De geur van azijn verdwijnt compleet na het drogen en je was ruikt heerlijk schoon gewassen. En dus niet naar overdadige bloemenweides of  andere verzonnen synthetische toevoegingen.

Mijn man is vooral erg tevreden over dit wasmiddel. Voorheen (en nu nog steeds wel eens) gebruikten we het eco-wasmiddel van klok of ecover, maar zelfs dan had hij wel eens last van jeuk als hij in bed lag. (Nee, niet door vieze beestjes in bed hoor!) Dit wasmiddel geeft hem geen jeuk!
Het is al met al trouwens ook een stuk goedkoper dan regulier wasmiddel, maar ja... je moet er dus wel wat voor doen.

Kan dit wasmiddel in mijn machine?

Ik heb ooit ergens gelezen dat er wellicht soms problemen kunnen ontstaan als er aluminium onderdelen in je machine zitten die in contact kunnen komen met het zeepwater. Of dit ook écht klopt heb ik nooit met zekerheid kunnen achterhalen, dus ik kan het niet bevestigen of ontkennen. Hou me ten goede. 

Toen onze nieuwe wasmachine kwam heb ik wel voor de zekerheid even nagevraagd of er aluminium in het apparaat inzat, maar volgens de fabrikant was de trommel van rvs en de rest van kunststof. Geen probleem dus.

*) Hoe zit dat nu met Borax?

Borax is een mineraal dat van nature in de grond en oceanen voorkomt. Het is niet kankeropwekkend, hoopt zich niet op in je lichaam en dringt niet makkelijk je huid binnen (mits die niet beschadigd is) Ook is het niet belastend voor het milieu.

Borax is alleen gevaarlijk als je het in zéér grote hoeveelheden inneemt/consumeert. (Ter vergelijking, ook gewoon keukenzout, zuiveringszout of zelfs gewoon drinkwater is in zulke grote ingenomen hoeveelheden gevaarlijk voor je, of zelfs dodelijk. In dat rijtje moet je het ongeveer zien.) 

Wel zijn er onderzoeken die bewijzen dat het in pure vorm de huid kan irriteren (het is een alkalisch mineraal) en daarnaast dat het bij proefmuizen de voorplantingsorganen aantast bij hoge ingenomen doses. 

Vanwege dat laatste bewijs zijn de veiligheidsnormen voor borax voor de zekerheid enorm verscherpt, zodat het op de lijst van gevaarlijke stoffen kwam te staan. Maar zolang je borax niet in hoge doses gaat innemen (waarom zou je?) maar daarentegen zeer verdunt gebruikt in recepten voor schoonmaakmiddelen, is er echt niets aan de hand en past borax juist heel goed in het 'groene schoonmaken'.