zaterdag 22 november 2014

C: Geelwortel kweken en oogsten

Tweede in de reeks blogposts die een beetje in het teken staan van opgraven. Het is namelijk de periode dat veel van de gewassen die een groot deel van het jaar onder de grond hebben gegroeid eindelijk hun geheimen mogen gaan prijsgeven. Hebben ze het goed gedaan? Vandaag is het de beurt aan de geelwortel (of kurkuma)

Geelwortel kweken:

In veel opzichten lijkt het kweken van geelwortel/kurkuma op dat van het kweken van gember, waarover ik eerder schreef hier. Al ging ik zelf pas veel later in het jaar met de geelwortel van start. Dat kwam omdat ik niet eerder in de winkel onbespoten biologische worteltjes tegenkwam. En degene die ik uiteindelijk begin april kocht, zagen er een beetje verdroogd uit ook. Toch maar proberen. Niet geschoten is altijd mis, nietwaar?
Net als bij de gember gingen ze op hun rug halverwege in wat vochtige aarde. En dan warm (over de 20 graden C.) wegzetten en afwachten.

eind augustus 2014
En zowaar kwamen daar ook groeiknopjes (rhizomen) aan, met omhoog groeiende stengels die zich ontkrulden tot bladeren. (Die wat groter en breder zijn dan bij de gember.) Nadat ze een poosje binnen in een kasje hadden gestaan, gingen ze uiteindelijk naar de grote kas in de moestuin, ergens midden juni. Ook zij kregen net als de gember in het begin een beetje last van zonnebrand, zoals je aan de onderste bruine bladeren nog kunt zien, maar het nieuwe blad kwam er prachtig en gezond uit. De planten groeiden minder hoog op dan de gember, hoewel die natuurlijk wel een voorsprong hadden gehad. En ook hier hield ik de grond wat licht vochtig door ze bij elk bezoek een klein scheutje water te geven. Tot ongeveer een maand voor de oogst, toen stopte ik met water geven.

november 2014
Nu, in november, is het maar eens zover. Tijd om maar eens te kijken wat ze gedaan hebben. Ik heb 4 plantjes en eentje ga ik oogsten. De rest laat ik overwinteren om volgend jaar eerder mee te kunnen starten en hopelijk zo een langer groeiseizoen te hebben met een hogere opbrengst.

  1. Eén plant laat ik gewoon in de kas staan. Wel een beetje afgedekt met noppenfolie voor het geval het erg gaat vriezen, maar ik wil kijken of ze tegen wat vorst/kou kunnen. Hopelijk gaat ze gewoon in rust. Als dat ongestoord in de kas kan is dat natuurlijk het makkelijkste.
  2. De andere twee planten graaf ik op en zet ik over in potten. En daarvan komt er één bij ons in de warme woonkamer te staan. Kijken of die een beetje wakker en groen blijft.
  3. En één op de wat koudere zolder. Die zal dan in rust gaan maar tenminste zonder vorstgevaar.

Vanwege de achterstand aan het begin van het jaar had ik niet echt een grote oogst verwacht. Trok ook niet het grootste plantje eruit om op te offeren. Maar toch nieuwsgierig genoeg.

De groeiwijze is iets anders dan bij de gember. Meer langwerpig en omlaag gericht. Als vingertjes aan een hand bijna. En dus ook niet zo diep. Op de foto zie je het verschil tussen de gewone witte wortels, waarmee de plant voeding opneemt, en de meer oranje wortels die je kunt oogsten.

Gebruik van geelwortel:

Vooral in Indische gerechten wordt kurkuma veel gebruikt. Meestal kennen we het hier gedroogd in poedervorm, maar vers geraspt kun je het ook goed gebruiken in allerlei gerechten en warme dranken. Krijgt alles een mooi warm kleurtje van! Het is een behoorlijk geneeskrachtig plantje vol met goede eigenschappen die vooral ontstekingswerend werken. Niet verkeerd om dus in de tuin te hebben groeien!


Meer lezen over de opgravingen die boven de grond kwamen? Gember, aardpeer en zoete aardappel zijn ook beschreven. Klik op de desbetreffende woorden voor de link.

11 opmerkingen:

Noortje zei

Leuk hoor!
Ik heb ook vorige week geelwortel geplant, er kwamen al echt groene punten op de wortels.
Hoe zijn jullie planten de winter doorgekomen?
Is het geoogste plantje nog doorgegaan met groeien?

groetjes

cr-mics zei

Hallo Noortje,
Ik heb ze hier ook al weer in een kasje staan om weer opnieuw op te kweken (en ook al met groene puntjes eraan.) Leuk is dat he?
Die in de grote kas op de moestuin heb ik uiteindelijk niet meer opgegraven.. Ze zitten daar nog in de grond en ik heb nog geen idee of ze het nog gaan doen. Ben al wel voorzichtig begonnen met water geven. Maar verder is het nog geduld hebben..
De gember had ik wel opgegraven, maar die is uiteindelijk in de pot gaan rotten toen ik ze een maandje geleden weer in de warme kamer zette en water ging geven. Vandaar dat ik voor de zekerheid gewoon met alles maar weer nieuwe biologische wortels heb gekocht.
Veel succes met die van jou!

TaTooTeLTiGRe zei

Hallo!

Als 31 jarige jongeman die graag aan moestuinieren doet was ik erg benieuwd naar het zelf kweken van gember en hoofdzakelijk geelwortel. De reden waarom ik dit eventjes opzocht had ook als reden dat er bij mijn vriendin ms is vastgesteld.

Blijkbaar zijn deze knolletjes wondermiddelen en zouden ze kunnen de ongeneeslijke ziekte vertragen. Aangezien ik mijn vriendin graag zie en wil steunen in deze moeilijke tijden zou ik er ook alles aan willen doen om ze zo lang mogelijk bij mij te hebben op een comfortabele manier.

Bedankt voor dit leuk experiment en ik denk aan jullie als er volgend jaar gember en geelwortel in mijn serre zal staan.

Unknown zei

Goede morgen
Ik heb dus mijn gember en kurmama gekweet zoals je het zo goed voortoonde, nu zit ik met een oogst van gember van ongeveer 1kilo ,bijna onbegonen werk om die te schillen mag ik die gebruiken met de pel eraan? Ik heb zo'n mooie oogst omdat ik in spanje woon en mijn kruiden dus groeien gelijk onkruid. Proficiat met uw site, groetjes uit Andalucia Roos

cr-mics zei

Hallo Rosa,
Wauw, een kilo! Wat een fantastische oogst daar in Spanje!
Ik kweek zelf vanuit een bio gember en alle oogst kan dan met of zonder schil gebruikt worden. Je kunt gember overigens ook invriezen als je het langer wil bewaren.
Groetjes Chantal

Anoniem zei

beter geen rauwe geelwortel gebruiken

Anoniem zei

Waarom is dat dan? Verklaar U nader A.U.B. Over welke variëteit spreken we hier?
Graag info , bedankt.

Unknown zei

Iklascdst je het blad van de geelwortel kan drogen.en gebruiken. Iemand ervaring mee,?

Unknown zei

ik albert pai ,wil graag gember kweken , wat moet ik doen ?

reneestellingwerf@gmail.com stellingwerf zei

Dot zou ik ook graag willen proberen .maar waar kan ik de wortels kopen ??

Anoniem zei

Ja in Indonesië weet ik dat wij dat blad gebruiken in bepaalde gerechten zoals Rendang, gulai gestoofde (rund)vlees gerechten. Dit stoof je mee 1 of 2 bladeren. Het maakt het vlees wat malser en heeft nog meer toegevoegde eigenschappen. In Nederland niet of bijna niet te verkrijgen in de toko. Dus heb ze nu zelf gekweekt