C: klein duurzaam cadeautje.

M'n zwager was laatst jarig. En hoewel op middelbare leeftijd de noodzaak van een te ontvangen cadeautje zienderogen afneemt en op het hart wordt gedrukt dat aanwezig zijn al cadeau genoeg is, voelt het toch vaak ook wat saai om met lege handen aan te komen zetten.
Maar iets kleins meenemen is nog niet zo makkelijk, tenminste als je wil dat het ook nog enigszins nut heeft, en iets persoonlijks, en een mate van duurzaamheid. Bovendien is het voor sommige mensen (lees: mannen) ook best lastig om überhaupt wat te verzinnen. Ik zat met een klein dilemma.

Gelukkig schoot me al redelijk snel iets te binnen waarvan ik ook nog zin had om het uit te proberen omdat het me deed denken aan de knutseltafel thuis, vroeger. M'n moeder was destijds niet zo bangig aangelegd als het om gevaarlijke dingen en kleine kinderen ging, en een van de eerste knutselherinneringen die ik kan thuisbrengen van toen was van het inbranden van versieringen in hout met een roodgloeiende naald. Om precies te zijn, een stopnaald in een oude kurk gestoken en een klein gasbrandertje ernaast om het in te verhitten. Ik zie me nog zitten in de bijkeuken. 7 of 8 jaar en super geconcentreerd vanwege de spanning. Zelf had m'n moeder daarvoor zo een houten kast versierd met allemaal puntjes als bloemetjes langs de rand die ik supermooi vond, en als ik me niet vergis heeft die kast allerlei verschillende functies gehad in de loop der tijd, waaronder nog als kledingkast in mijn kamer. (Misschien zelfs ook nog bij Mirjam op de kamer?)

Hoe dan ook, als ik nu een houten spatel zou versieren dan is dat best een nuttig duurzaam en klein cadeautje, toch? M'n zwager houdt van koken, dus dat is alvast toepasselijk. Met zo'n spatel wordt dat vast nog leuker en als het niet bevalt kan het zonder schuldgevoel de kachel in.

Dus dit werd het. Al deed ik het nu niet met een gloeiende stopnaald, maar met een goedkoop puntbrandertje van de hobbywinkel. Ik dacht, ook handig voor het maken van houten plantenlabels die niet verschieten in de zon, maar bijvoorbeeld ook te gebruiken om kurk (onderzetters?) of leer (hondenriempjes?) mee te versieren. Ik kreeg er helemaal zin in. Aankoop geaccepteerd!

Leuk om te doen hoor! En wat ik me ook weer realiseerde bij het maken: het ruikt héérlijk, dat verbrande hout. Een hele typische geur die de jeugdherinnering alleen maar intensiveerde. Ik vermoed dat dat met leer toch iets anders zal zijn, haha.
Voorlopig heb ik alvast weer wat kale houten lepels bijgekocht voor het geval dat ik ergens anders met een zelf gemaakt, maar klein cadeautje aan wil komen zetten. Of voor mezelf uiteraard. Laat ik vooral mezelf niet vergeten!

C: De Poets in de praktijk.

Er is een plan, er is een overzicht en er is actie. Drie weken geleden begonnen aan de "Grote Groene Zomer Poets". In tegenstelling tot de traditionele voorjaarsschoonmaak, die meestal in een weekje werd geklaard, mag ik van mezelf deze zelfverzonnen Zomerpoets over de heeele zomerperiode uittrekken. Voor m'n eigen bestwil overigens, want ook vrije dagen en vakantiegevoel moeten mogelijk blijven. Het is volgens veel mensen een rare keuze om het nu te doen, juist in de zomer, zo zonde van de tijd... Die instelling heeft mij er ook jaren van weerhouden, maar in voor, winter -en najaar heb ik het veel drukker, dan komt er helemáál niets van terecht om er gestructureerd in te duiken.

Er zitten echter twee nadelen aan deze Zomerpoets. Ten eerste dat je door de langere periode van uitvoering de moed er moet in zien te houden. Er zijn gaandeweg onderbrekingen en afleidingen uiteraard. Gelúkkig zijn er onderbrekingen, moet ik ook zeggen, maar het gevaar dreigt wel dat je daarna niet zo makkelijk de draad weer oppakt als je niet uitkijkt. Van alle kanten krijg ik ook enigszins demotiverende opmerkingen te horen. Werkelijk niemand die zegt, Goh meid, wat héérlijk zo'n schoonmaak, goed idee! Nee, eerder word ik op z'n minst een beetje dubieus aangekeken, alsof de truttige bekrompenheid van me af druipt. "Jij liever dan ik", denken ze meestal hardop.

Nu dat ik zo'n drie weken op weg ben, waarvan er 6 volle schoonmaakdagen zijn geweest, heb ik er veel over nagedacht. Waarom is iedereen eigenlijk in het algemeen zo negatief over schoonmaken of huishouden? Omdat het inmiddels als dom onbetaald werk is bestempeld? Zonde om daar je kostbare tijd aan te spenderen? Typisch vrouwenwerk?
Confronteert al het opruimen mensen misschien teveel met hun verzamelde rommel en overconsumptie? Of zien we niet dat lui voor de tv hangen eigenlijk ook zonde is van onze kostbare tijd? Draagt poetsen niet bij aan ons opgepoetste mega-interessante imago? Is er geen waardebepaling tussen lekker laks zijn aan de ene kant (goed) en een poetsstoornis hebben aan de andere (fout)?
Ik weet het eigenlijk niet, ik weet alleen dat nu ik een poosje bezig ben en de klusjes van mijn Grote Poets-Lijst voor een redelijk hap al zijn afgestreept, ik enorm geniet van de plekken in huis die al wel onder handen zijn genomen. Die geven lucht en rust.

Dat brengt me wel tot nadeel nummer twee.
De plekken die inmiddels al wel zijn gedaan moeten vanaf nu natuurlijk ook worden bijgehouden, wil ik het ten minste een beetje lopende krijgen en niet weer alles opsparen tot de volgende Grote Zomer Poets. Dus het is zo dat daar een paar dingen tussen zitten die je er gewoon bij moet gaan doen, alwéér. Náást de dingen van de Grote Poets. Dingen die je dus niet opnieuw kunt afstrepen van de lijst helaas, wat toch een beetje voelt alsof ze het einde van die lijst dus vertragen. De traditionele Voorjaarsschoonmaak de week voor Pasen had daar geen last van. Dat was flink doorbikkelen en daarna pas bijhouden. Niet én én. Het maakt het iets zwaarder.

Om het voor mezelf doenbaar te houden, is de lijst op het toilet een groot houvast. Het geeft overzicht en inzicht. Het afstrepen werkt heel motiverend. De flexibiliteit óók trouwens. Ik kan doen waar ik het minst hekel aan heb of wat het beste in de beschikbare tijd past, op dat moment. Het maakt niet uit wát ik doe, als het maar op de lijst staat. Het best werkt als ik meteen 's ochtends start. Eerst honden uitlaten, ontbijten en dan aan de slag. Kleine of grote klus, het begin is dan gemaakt en vaak is alleen het begin genoeg om een hele of halve dag door te gaan.

Wat óók werkt is als ik de klus waar ik mee bezig ben anders bekijk. Als ik de keuken schoonmaak doe ik alsof het de keuken is van een toprestaurant. Uiteraard moet die goed schoon zijn, dûh! De badkamer wordt dan een openbare sauna, de slaapkamer een hotelkamer, de woonkamer een lounge-plek van een hip café etc. etc. Voelt minder truttig en meer noodzakelijk. Het is bedrog, maar het werkt wel! Voor mij althans.

Verder staan er doosjes klaar. Bij het opruimen worden spullen meteen gesorteerd. Wat kan naar de kringloop, wat mag weggegeven worden, wat moet gerepareerd? Doosjes voor de kringloop breng ik ook snel weg trouwens, liefst dezelfde dag nog. Dan voelt het niet zo massaal en blijft het niet in de weg staan. Bij dat uitsorteren hou ik enigszins het principe van Marie Kondo aan. Wie kent haar niet? Is een ding nuttig of geeft het je een geluksgevoel, dan mag het blijven. Staat het er uit plichtsbesef of in de weg te niksen dan is het exit. Sindsdien kan ik een stuk beter afstand doen van spullen die ik misschien ooit (nooit) kan gebruiken of spullen die ik gekregen heb maar nooit zelf zou hebben gekocht. Maar verder vind ik haar methode te drastisch. Ik kan echt met veel interesse kijken naar minimalisten of tiny house-bewoners, maar het zijn volgens mij nooit erg creatieve mensen in de zin dat ze van het soort zijn dat dingen máákt of veel hobby's heeft. (Eerder werkzaam in virtuele werelden of veel reizen.) Ik hou van een  huis met een roerige ziel, een nest waarin je ziet dat er gewerkt en geleefd wordt en niet zo direct in een catalogus kan. Rommel is niet per definitie troep in mijn beleving. Leegte is niet per definitie rust.

Ik hou me steeds maar voor dat deze Grote Groene Schoonmaak een cadeautje is aan mezelf, voor straks. Dat m'n huis een klein bedrijfje is wat ik aan het stroomlijnen ben, dat dit poetsen geen afbreuk doet aan m'n enorme hippe, zelfstandige, culturele en creatieve zelf, maar eerder een ode aan m'n veelzijdig- en zelfredzaamheid. Zo!

Hoe dat Groene nu precies in de praktijk gaat zal ik een volgende keer uitleggen. Is eigenlijk bizar eenvoudig en doeltreffend. En goedkoop ook nog. En gezonder. Waarom niet iedereen het zo doet is me een raadsel.