vrijdag 17 mei 2013

C: Lavendel stekken

Het 2,5 meter lange lavendelhaagje wat ik nu voor m'n huis heb staan komt allemaal van een klein lavendelplantje wat ik ooit cadeau gekregen heb. In de loop van de tijd heb ik er steeds meer bij gestekt zodra ik meer ruimte kreeg. (of om weg te geven.) En eigenlijk dacht ik dat ik nu zo ongeveer wel genoeg lavendelplanten had, maar met de komst van de nieuwe moestuin..... haha. Nóg meer ruimte!!
Officieel is juni de maand van het stekken. Maar qua lavendel heb ik gemerkt dat het ook eerder kan. Grofweg van mei tot augustus.(afhankelijk van het weer) Het leuke van stekken is natuurlijk dat het gratis is, het kost alleen een beetje tijd en aandacht. En je weet zeker dat de nieuwe plant dan een identieke kopie is van de moederplant, dus als je selecteert op kleur, geur, winterhardheid etc. heeft de stek gegarandeerd dezelfde eigenschappen, wat je bij zaad meestal maar moet afwachten.

Zodra aan het begin van het nieuwe groeiseizoen de eerste frisgroene topjes tevoorschijn komen krijg ik al de kriebels. (Voor het stekken van andere verhoute planten, zoals rozemarijn of citroenverbena, kun je trouwens dezelfde methode gebruiken.)

Voorzichtig breek ik dan wat takjes af, zo dicht mogelijk bij de verhoute steel. Eigenlijk moet je ervoor zorgen dat er een klein stukje van de grote houten stengel meekomt, het hieltje noem je dat. Dat zorgt ervoor dat het nieuwe stekje straks makkelijker kan aanslaan.

Voorzichtig verwijder ik het meeste blad, zodat alleen bovenaan nog wat groen zit. Hierdoor zal het stekje minder snel verdampen en uitdrogen. (Bij citroenverbena knip ik bij grotere bovenste bladeren ook nog de helft van een blad af, de punt zeg maar, om die reden.)


Om de stekjes wat meer kracht te geven zet ik ze een nachtje in een bekertje met onverdund wilgenwater (klik hier voor het zelf maken van wilgenwater.

Wel met een luchtig plastic zakje eroverheen tegen het uitdrogen. In plaats van wilgenwater kun je ook de stekjes even in wat stekpoeder dopen voor je ze in de grond zet.

Vóór het uitplanten van de stekjes (ofwel een nacht volgezogen met wilgenwater, ofwel in het stekpoeder gestoken.) graaf ik eerst een geperforeerd plastic flesje in een bloempot met stekgrond. De onderste paar centimeter hier en daar doorgestoken met een naald. Vooral niet te grote gaatjes maken.

Liever gebruik je hier stekgrond omdat die 'schoner" is en geen meststoffen bevat. De grond zal daardoor minder de neiging krijgen om in de vochtige warme atmosfeer te gaan schimmelen. Je kunt anders ter preventie wat kaneelpoeder over het oppervlak strooien, dat desinfecteert. De stekjes gaan in de aarde rondom het flesje. Daarna eventueel nog wat grid eroverheen om uitdroging te voorkomen. In het flesje doe je een bodempje (verdund wilgen-) water.

Ook hier een luchtig plastic zakje over de bloempot heen om de stekjes te behoeden voor tocht en uitdroging. Warme vochtige lucht is het beste. Met wat satéprikkers maak je een frame zodat het klamme plastic zakje niet tegen de stekjes aan kan komen want daardoor kunnen ze schimmelen. Perforeer het plastic zakje hier en daar met kleine gaatjes voor de zuurstof. Verwijder schimmelende of verschrompelende stekjes meteen, al is het wel normaal dat de stekjes er even wat minder 'vol' uit kunnen zien. Als het goed gaat trekt dat weer bij.

Of als je hebt zet je er een plastic stolp (of grotere plastic fles) overheen. Zet de pot nu op een warm en licht plekje weg maar niet in de volle zon! Probeer al te grote temperatuurwisselingen te voorkomen. Over het algemeen duurt het best lang voordat verhoute planten zoals lavendel en rozemarijn wortels krijgen. Zeker zo'n 6-8 weken. Als je ziet dat tegen die tijd  blaadjes beginnen te groeien geef je meteen wat vloeibare voeding en wen je de plantjes langzaam aan de volle lucht. Uiteindelijk kunnen ze dan ook in de volle grond.

Trouwens.. ik heb in het verleden ook wel op andere manieren gestekt. (Als je een hele hoop snoeiafval hebt van de lavendel dan kun je wel eens experimenteren.)  Zo zijn er ook wel stekjes aangeslagen die ik zo rechtstreeks meteen in de volle grond had gezet, een beetje op een luw vochtiger plekje in de tuin, om ze vervolgens een paar weken te vergeten. De garantie is een stuk minder groot en je bent afhankelijker van het klimaat, maar het is niet onmogelijk dat het zo ook kan lukken.
Succes!

Voor informatie over het oogsten en drogen van lavendel klik hier.

Update:
Omdat ik stekjes had genomen vóór de bloei gebeurt het dat óók de kleine stekjes in bloei kunnen schieten. Beter kun je deze knopjes eruit knijpen. Het kost een plant veel energie om te bloeien en die energie kunnen ze beter steken in het aanmaken van worteltjes. Volgend bloeiseizoen is vroeg genoeg. Af en toe even checken, het kan soms een paar weken duren voor de stekjes ophouden met proberen.

Begin augustus: Het is 2,5 maand later en de plantjes zijn allemaal aangeslagen. Ze groeien en zijn op het punt dat ze afzonderlijk uitgeplant kunnen worden. Inmiddels staan ze al geruime tijd zonder stolp en zijn gewend aan de buitenlucht. Tijdens de hittegolf heb ik ze wel af en toe uit de brandende zon gezet, maar door het ingegraven flesje heb ik ze eigenlijk amper water hoeven geven. Nu is ook de tijd dat ik ze een klein beetje mest ga geven. Eerder hebben ze dat nog niet gehad. 

11 opmerkingen:

Anoniem zei

Dank je wel voor de duidelijke informatie!
Ik ga het zeker proberen.
Ik woon in een land met landklimaat, dus het weer is hier nu nog steeds redelijk zacht.

Anoniem zei

wat een leuke info ga het in het voorjaar zeker proberen er staan nog meer dingen op deze blog waar mijn vingers van beginnen te jeuken

Unknown zei

Prachtig alle stappen op foto aangegeven zal er heel veel aan hebben.

Anoniem zei

Heel uitvoerig en gedetailleerd. Want net vandaag de lavendel gesnoeid. En wat nu met al die stukjes lavendel. Blij dat het ook in de lente kan. Want deze lavendel Hidcote heeft vorig jaar zo prachtig gebloeid.
zo mooi dat we er meer van willen hebben. Omdat de natuur een aantal weken voor is, is het misschien te laat dat we nu pas
liesbeth
gesnoeid hebben. Op mijn opleiding vertelde men mij. Snoei lavendel pas eind april!!! I.v.m. evt. Nachtvorst. Dus het is nu 8 april. Eigenlijk vroeger dan t.o.v. het advies van de opleiding.

cr-mics zei

Hallo Liesbeth,

Geen jaar is hetzelfde in de natuur..dat blijkt wel weer. Het is waar dat het niet goed is om een lavendel heel erg te snoeien als het nog flink kan vriezen. Maar voor mijn gevoel zit er wel verschil tussen lichte vormsnoei (wat meer een klein beetje toppen is) en echte snoei. Dat laatste doe ik later in het seizoen. Voor stekken is het 's nachts nog wel aan de koude kant, dus zet ze dan beschut weg. Niet geschoten is altijd mis. Ik heb hier nu rozemarijn als stek staan, maar dat lijkt nog niet echt aan te slaan.. gelukkig duurt het seizoen nog lang, kansen genoeg om het opnieuw te proberen, mocht dat nodig zijn.
Succes!

Unknown zei

Hoi, wat een goede, duidelijke informatie hier!

Ik heb nog één aanvullende vraag. Ik heb een klein stekje staan, afkomstig van snoeiafval van een plant uit een naburig park die ik heel mooi vond (geen idee wat het is):). Tot mijn grote trots begint hij een blaadje te vormen!

Hij staat nu ongeveer drie weken in een piepklein potje met arme grond en wat zand bovenop. Ik hou 'm goed vochtig en dek alleen 's nachts nog af. Hoe lang moet ik nu wachten voor ik dit stekje wat vloeibare mest kan geven en/of kan verpotten in potgrond? Het zijn mijn eerste stekjes ooit - rest is lavendel - dus ik wil het niet verpesten nu ze aan lijken te slaan:).

Alvast bedankt!

cr-mics zei

Hallo Regina,
Je hebt het wel over lavendel? Qua mestbehoefte heeft lavendel niet veel nodig. Het groeit het liefst in warme zon en armere grond. Zelf hou ik de stekjes de eerste weken tot 2 maanden gewoon in stekgrond. Pas daarna pot ik ze over en krijgen ze wat meststoffen. Je ziet vaak wel aan de plant of ie 'gelukkig' groeit. Maar als je bang bent met dit stekje iets fout te doen, kun je het beste risico spreiden..kun je niet nog wat meer stekjes nemen uit het park?

Portugalvilla zei

Deze informatie had ik nodig! Duidelijk en met voldoende info. Bedankt .

Jet zei

Bedankt voor de informatie. Ik heb vorige zomer verschillende stekjes gemaakt en ben ook nu weer bezig. Ik steek daarvoor 5 stekjes bij elkaar om zo een plant te krijgen die al wat groter oogt. Is dat een goede methode of is het toch beter om voor enkele stekjes te gaan?

cr-mics zei

Hallo Jet,
Bij mij zijn de enkele stekjes in de loop van de tijd steeds grote bossige struikjes geworden. Wat dat betreft is er geen reden om er een paar bij elkaar te zetten. Maar soms wil het oog ook wat, nietwaar? Je kunt ze altijd later nog uit elkaar halen.
Bij mij waren de oude 10 jarige lavendelstruiken dit jaar aan een flinke snoei toe. Ze waren een beetje scheef gegroeid en ik dacht: ik ga ze gewoon helemaal terugsnoeien, tot in het oude hout toe. Grofweg zo'n 15 cm. van de grond. Halen ze het niet dan stek ik wel nieuwe en begin gewoon opnieuw. Maar ze zijn allemaal weer mooi gelijkmatig uitgelopen. Waarschijnlijk omdat het van die gevestigde planten waren. Nog meer respect voor ze gekregen!
Groetjes Chantal

Anoniem zei

Hallo,

Heeft er iemand ervaring met het stekken van calluna? ik zie niet goed hoe ik de stekjes moet oogsten... (amateur :-))