Pagina's

zondag 29 april 2018

C: Homemade kippenbouillon

Okee, dit is typisch zo'n blogje dat door de hectiek van de afgelopen maanden een beetje vergeten is geraakt. Pas vandaag, terwijl ik m'n foto's doorbladerde, zag ik dat ik er destijds goedbedoeld aan was begonnen maar dat het van afmaken of schrijven nooit meer was gekomen. En dat terwijl het redelijk revolutionair is in dit huishouden, of nou, voor de buitenwacht dan toch. Want hoezo wordt er huisgemaakte kippenbouillon getrokken Chantal? Je eet toch al 25 geen vlees? (Ik zie Mirjam nog eens bedenkelijk kijken.)

Euhm, ja. Dat klopt. Zonder verder heel uitgebreid een verklaring af te willen leggen is het waar dat ik vanaf het moment dat ik zelfstandig ging wonen geen vlees meer eet (wel vis overigens) en dat ik dat al die tijd met volle overtuiging en zonder problemen volhou. Maar dat ik ondanks dát sinds ruim een jaar een uitzondering maak voor kippenbouillon. Eigengemaakt wel te verstaan, en van een biologische legkip. Niet buitengewoon vaak (dit is de 4e keer) en met ontzag voor het dier dat in de pan ligt (want zelf heb ik ook 2 kippen rondlopen.) En dat is de stand van zaken.

Dus vandaar.

Nu had het in maart nog een keer gesneeuwd, hing de griepepidemie nog volop in de lucht en waren m'n dagen druk en m'n gemoed bezwaard. Ik móest volhouden en vooral niet instorten. Niet nu. En daarom fietste ik op een goeie dag langs de biologische boerderij voor een ingevroren kip en wat wortel, en daarna naar m'n moestuin voor de ingekuilde prei en knolselderij. Ik ging voor een flinke pan heilzame kippenbouillon, langzaam getrokken en vol van smaak. Kippenbouillon is een van de meest effectieve gerechten tegen griep en verkoudheid, dat is zelfs wetenschappelijk bewezen!


Het klinkt redelijk omslachtig, je eigen bouillon maken. Zo moet je het úúren laten pruttelen op het vuur zodat de gelatine uit de botten kan trekken en de smaak zich kan ontwikkelen. Maar feitelijk is het eigenlijk amper werk. De truc zit 'm vooral in een goeie pan. Een elektrische pan die je in kan stellen op een lagere temperatuur is ideaal want dan kun je 'm aanzetten zonder er verder nog een seconde over na te denken. En slowcooker is geschikt maar zelf heb ik een grote soeppan die werkt via een warm water bad. (ook heel handig voor het maken van, al dan niet alcoholische, glühwein o.i.d.)

De kip: 

Zelf kies ik liever voor een leg/soepkip dan voor een braadkip, eerlijk gezegd. Voor mij hoeft een kip niet specifiek voor het vlees gefokt te worden (dat blijven in mijn ogen hoe dan ook te jong geslachte plofkippen) dus ik prefereer daarom eerder het vlees van een uitgerangeerde legkip (die daarmee dus een tweede doel krijgt als soepkip). Die zijn wel wat minder rijk behangen en de spieren zijn wat taaier (want ouder), maar dat wordt door de lange gaartijd toch weer malser, dus waarom niet? En sowieso een biologische soepkip. Dan maar wat duurder, iets anders krijgt m'n geweten echt niet doorgeslikt.

De voorbereidingen: 

De soepkip die ik koop komt uit de diepvries en die hoef je niet eerst te ontdooien. Bevroren gaat ze in de pan met zoveel water dat het net onder staat. En daarbij gaan dan de groenten. Dat kan van alles zijn. Nu ging er wortel, knolselderij, prei, knoflook en ui bij. In grove stukken. En daarbij een flinke lepel uit m'n pas gemaakte MeesterTonicum voor wat extra pit. (of in ieder geval een beetje azijn.). En in een iets later stadium de kruiden (zoals rozemarijn, tijm, laurier) en peper en zout. Dit alles is nog geen 5 minuten werk. De pan gaat aan op een stand die net onder het kookpunt blijft, of liever nog rond de 75 graden, en zo staat het minimaal 24 uur. Af en toe wordt er heus wel even in de pan gekeken, of geroerd, maar feitelijk hoef je eigenlijk niets te doen terwijl de lucht zich vervult met verwarmende soepluchten.

De bouillon:

Uiteindelijk is na een volle dag de bouillon dan klaar met trekken. De kip wordt eruit gevist en in een ovenschaal gelegd waar het minutieus van het vlees wordt ontdaan (dat als het goed is makkelijk van het bot af komt.) Velletjes geef ik meestal aan de honden, dat gaat me net een brug te ver. De groenten worden eruit gezeefd. Wat overblijft is een vettige vloeistof vol met geneeskrachtige stoffen. Tegen die tijd drink ik meestal meteen een kopje rechtstreeks uit de pan, zet een klein gedeelte in de koelkast en de rest vries ik in. Het vlees gaat apart in een avondgerecht. Lekker met rijst en kerrie-kokoscreme ofzo. Daar doen we meestal wel een dag of 2 à 3 mee.

En dat was het dan weer. Niet echt heel ingewikkeld, wel?
Maar toch, dankjewel lieve anonieme kip. Echt!

zondag 22 april 2018

C: De heemstede in maart

Afgelopen oktober startte ik met een nieuwe reeks maandelijkse opsommingen over onze "heemstede", om zo inzichtelijk te maken wat er hier aan soort werkzaamheden voorbij komt. (Moestuin, kippetjes, huishouden.)
Want ook al zit ik niet op een feitelijk boerderijtje, heemsteden kan onder allerlei omstandigheden. In mijn geval met 2 honden, 2 katten, 2 kippen en één echtgenoot in een gewoon rijtjeshuis en met een gehuurde moestuin. Nu de beurt aan maart.

Maart verliep heel anders dan gepland, eerlijk gezegd. Zozeer dat ik me afvroeg of het wel zin had om over deze maand te schrijven omdat het allemaal zo afwijkend was. Voor mijn gevoel is er namelijk maar minimaal heemstedelijk nieuws te melden. Zo ben ik de hele maand niet aan zaaien toegekomen, ben ik maar één keer op de moestuin geweest en kwam ik in de verste verte niet toe aan m'n net weer aangewakkerde fermentatie-drift. M'n energie leek twee keer zo snel op te raken en maar twee keer zo langzaam weer bijgetankt. Voor het allergrootste deel was dit allemaal toe te schrijven aan de achteruitgaande situatie van m'n dementerende moeder. Maart bleek achteraf de laatste maand dat ze thuis zou kunnen blijven wonen bij m'n vader. De krachten waren zo groot geworden dat we ondanks alle extra zorg en inzet genadeloos richting crisisopvang af stiefelden. Op dat soort momenten is er weinig ruimte voor andere dingen thuis. Toch zijn er wel een paar zaken te melden.
 

De moestuin:

Vóórdat er zo halverwege de maand weer een onverwachte vriesgolf over ons heen kwam die allerlei moestuinwerk stil legde of uitstelde, waren er warempel een paar lenteachtige dagen. Precies in het weekend ook nog. Ik had door ziektegevallen om me heen tijdelijk een paar extra honden onder m'n hoede tijdens de uitlaatrondes dus dat werden voor de gelegenheid heerlijke lange wandelingen over de open heide waarbij je de kracht van de zon al een klein beetje voelde prikken op je huid. De jas kon voor het eerst uit! Op dat moment vond ik picknicken bij een vennetje en even op adem komen véél belangrijker dan in de moestuin werken. Wist ik veel dat het daarna weer zo zou gaan vriezen en zelfs weer sneeuwen. Of dat ik niet lang daarna helemaal geen ruimte in m'n hoofd zou hebben om zelfs maar aan de moestuin te denken...

Wel ben ik later nog even kort op de moestuin geweest want de aardappelen waren op een gegeven moment op, de lekkere 'pink fir apples' die ik in december had ingekuild. Die hadden de afgelopen weken toch wel behoorlijk wat vorst over zich heen gekregen dus ik was benieuwd hoe ze uit de kuil tevoorschijn zouden komen.

Nou, helemaal perfect hoor. Geen vorstschade en nog steeds helemaal fris en stevig. Die manier houden we erin (met dank aan Evert.) Ik heb niet alle aardappelen opgegraven trouwens, alleen wat we nu nodig hadden.

En verder zijn Mirjam en ik nog op bezoek geweest bij de Groenmoesmarkt in Boekel.  Hopelijk zou dat voor wat inspiratie zorgen want de gure wind waaide toen nog vrolijk rond. Nu is die markt wat minder verrassend als je er al 6 jaar op een rij komt maar het was desondanks fijn om er eventjes tussenuit te zijn. Weer wat nieuwe rassen pootaardappeltjes gekocht, wat zaadjes en een plantje. Vrij bescheiden toch wel. Thuis wel meteen ook bio pootuitjes besteld, en wat nieuwe zaadjes. Tóch een beetje voorbereiding dus.

De levende have:

Precies op de helft van de maand legde Fops haar eerste ei van het jaar. Ik had haar al regelmatig in de buurt van de legnesten zien scharrelen en hield haar dus al enige poos in de gaten. Maar wat ik niet had verwacht was dat er een windeitje uit ging komen. Die had ik nog nooit eerder gehad.

 
Dat was wel even een verrassing. Nu is Fops geen jonge kip meer met haar 5 jaar, dus ik maakte me niet meteen zorgen maar was wel benieuwd wat het tweede eitje ging doen.

Daar moest ik ruim 10 dagen op wachten maar bleek gelukkig helemaal perfect. M'n man stuurde er speciaal een fotootje van door via de app want ik moest die hele dag werken. Kleine positieve berichtjes die tegen die tijd meer dan welkom waren. Goed gedaan Fops!

Een andere taak die tegen het eind van de maand prangender werd, al stond m'n hoofd er helemaal niet naar, was het knippen van de hondenvachtjes. De temperatuur steeg inmiddels weer en de vorst leek vertrokken.. en die haren groeiden maar door. Complete beren leken het inmiddels. Niet leuk meer want behalve de hoeveelheid troep die ze qua zand iedere dag uit de bossen mee smokkelden kregen ze er ook zichtbaar meer last van. Verviltende plekken hier en daar, jeuk. Nee, daar móest iets aan gebeuren.

Raafje was als eerste aan de beurt, al die koddige krulletjes eraf die haar juist zo enorm schattig maakten. We noemden haar al plagerig:''Ons wolfje in schaapskleren" maar het werd tijd dat ze weer veranderde in "Het zwarte ratje". Geen leuke klus want ze vindt het verschrikkelijk maar het is gedaan. Al heb ik nog geen leuke na foto om te showen. Komt in april wel.

Alle haren gingen overigens verdeeld in oude rode uien-netjes aan de waslijn waar al gauw de kouwtjes en meesjes op afkwamen. Die vertrokken met snavels vol dons naar hun nieuwe nesten. Zo leuk. Was niet makkelijk om daar een foto van te knippen maar uiteindelijk is het gelukt, veilig verstopt achter de ramen en flink ingezoomd.

Het huishouden:

Over het huishouden kan ik verder kort over zijn. De donderdag- en zondagochtend zijn vaste tijden waarop ik een uurtje of 2 in de weer ben met stofzuiger en sop. Verder niet al te veel over nadenken en er ook niet teveel over uitwijken. Het is redelijk routineus en fijn als het gedaan is. Er is wel een flinke slag te slaan op keukengebied. Boodschappen en koken vond ik deze maand soms verschrikkelijk moeilijk, dat ging zo tussen de bedrijven door en hapsnap. Komt ook omdat ik een aantal avonden in de week mijn lessen heb en dus niet na het eten rustig kan neerploffen. Iets te vaak voor de makkelijke weg gekozen, iets te veel gesnoept ook. Maar goed, zo was het nou eenmaal even.

De tijden worden vast wel weer beter en nu is mijn lieve mama even veel belangrijker. De crisisopvang pakt gelukkig wel zo uit dat ze meteen naar de plek kan waar we haar ook het liefste wilden plaatsen en waar ze al een poosje op de wachtlijst stond. Dus dat is fijn. Maar de dagen zijn beladen en dubbel. We schuifelen ons er hoe dan ook wel doorheen.